Günümüzdeki Erişim Teknolojileri Nelerdir?
Artan erişim ihtiyaçları kapasite sorularını ortaya çıkarmıştır. Kapasite çözümlerini incelemeden önce erişim teknolojilerini özetlemek daha yararlı olacaktır:
Kiralık Devre (Leased Line)
Kiralık devre erişim türleri çok uzun yıllardır kullanılmaktadır. Geçmişi E1-E3 devrelere dayansa da günümüzde artan kapasite ihtiyaçları STM-1, STM-4 ve lambda kapasiteler ile karşılanmaktadır.
Güvenlik
Küçük kapasiteler de modemler sonlandırma ekipmanı olarak kullanılsa da artık WDM ekipmanları üzerinden erişim almak mümkündür. L2/L3 ekipmanlar kullanılmadığı için kiralık devre çözümlerinin en güvenli hizmeti sunduklarını söyleyebiliriz.
Esneklik
Hem kapasite artışı hem de sonlandırma ekipman ve kart ihtiyaçları dikkate alındığında en düşük seviyede kalmaktadır. Bu devrelerin kullanımı çok ciddi bir planlama çalışması gerektirmektedir. Devrelerin sonlandırılacağı WDM cihazları ve üzerindeki kartlar Local Area Network- LAN ve Wide Area Network- WAN taraflarında hizmet ihtiyacına göre belirlenmelidir. Aynı şekilde devrenin teslim alınacağı aktif ekipman ve üzerindeki kartlar için kısa, orta ve uzun dönem ihtiyaçlar dikkate alınmalıdır. 2Mbps’ten 6Mbps’e artık için ek kartlar ya da yeni E3 kartı ihtiyacı ortaya çıkacaktır. Benzer şekilde, operatörlerin özellikle yüksek kapasitedeki devre artışlarında omurgalarında çalışma yapabilecekleri unutulmamalıdır.
BNTPRO ürün ailemizde Juniper Networks router ve switchleri devlerin sonlandırılacağı aktif ekipman olarak çokça tercih edilmektedir.
Kiralık devre çözümlerinde 2Mbps’ten dark fiber’e uzanan geçiş kapasite tercihleri bulunmaktadır. En önemli avantajlarının alınan hizmet kapasitesinin paylaşımsız ve sürekli olarak aynı seviyede olmasını söyleyebiliriz.
Lambda ve dark fiber arasındaki farkı başka yazımızda sizlerle paylaşacağız.
Ethernet
En eski LAN teknoloji kullanım alanını WAN’a yaygınlaşması beraberinde büyük avantajlar getirmiştir.
Güvenlik
Ethernet kapasiteleri, operatörlerin omurgasında L2/L3 ekipmanlar üzerinde taşındığı için kiralık devre çözümleri kadar güvenli olduğunu söylemeyiz. Alınacak hizmet L2 seviyesinde sınırlandırılıp güvenlik unsurları güçlendirilebilir.
Esneklik
Özellikle WAN’de hayatımıza girdikten sonra Banka şubelerinden, zincir market şubelerine kadar uzanan kapasite esnekliği sağlamaktadır. Kullanılan ekipmanlar üzerinde 10/100/1000Mbps portlar olması durumunda Mbps seviyesinden Gbps seviyesine artışlar çok kısa sürede sağlanabilmektedir. Çok yüksek (10Gbps ve üzeri olarak kabul edebiliriz) kapasite ihtiyacı olması durumunda sadece uplink’in kontrol edilmesi yeterli olacaktır. Operatörler tarafında ek bir zaman gereksinimi bulunmayacaktır. Juniper Networks switch çözümleri ile devreler operatör ekipmanları üzerinden teslim alınabilmektedir.
Artan ihtiyaçlar ile çoğunlukla tercih edilen çözüm olmaktadır. Paylaşımlı bir erişim türü olduğu unutulmamalıdır. Kiralık devre bağlantıları gibi dedike erişim kapasite sunmayacaktır. Ancak hızlı ihtiyaç değişimlerinde esnekliği büyük avantaj olacaktır.
DSL
Bakır bağlantılar üzerinden sağlanan DSL erişimleri özellikle yüksek internet ihtiyacı olan noktalarda uygun maliyetli çözümler sunmaktadır. Aynı zamanda operatörler VPN çözümü olarak MPLS teknolojilerini kullanmaktadırlar.
Güvenlik
Sunulan uygun maliyetli çözümlerde ekstra güvenlikten söz etmek çok doğru olmayacaktır. Bakır bağlantıların sonlandırılacağı operatör ekipmanlarından hattın teslim alınıp sonlandırılacağı ekipmanlarda SD-WAN ve IPSec benzeri ek güvenlik önlemlerinin alınması yararlı olacaktır. BNTPRO ürün ailesi için Fortinet SD-WAN çözümleri bu güvenlik seviyeleri üst noktalara çıkarılabilmektedir.
Esneklik
Özellikle kapasite artışlarında bakır kablolama kullanılması durumunda altyapının durumu (kullanılan kablonun kalitesi, operatör bağlantı noktasına uzaklığı) kontrol edilmelidir. Fiber bağlantı türlerine göre daha hassastır. Modemin desteklediği sınırlara kadar kapasite artışları hızlıca yapılabilmektedir.
Özetle;
Yüksek kapasite ihtiyaçları için devrenin kullanılacağı yer, üzerinden geçirilecek trafiğin türü, gecikmeye olan hassasiyeti dikkat edilmelidir. Tabii ki diğer en önemli hususlar ise hatların sonlandırılacağı ekipmanlar ve devre için sağlanabilecek yedeklik senaryoları. İki veri merkezi arasında sağlanacak dark fiber (mesafenin uygun olması durumunda) erişimini Ethernet çözümü ile yedeklemek doğru yöntem olmayacaktır. Dark Fiber tercih edilmesi durumunda yedeklik konusu ve bunu sonlandırılacak ekipman konusu özenle incelenmeli ve planlamalıdır. Aynı şekilde, uç nokta erişimlerinden gelen gecikmeye toleransı olan trafik için değerli bir altyapı yatırımı doğru yöntem olmayacaktır.
BNTPRO olarak ihtiyaçlarınızı doğru tespit edip, bunu karşılayacak en ideal çözüm için danışmanlık hizmeti sunabilir, bu devrelerin sonlandırılacağı ekipmanlar konusunda yönlendirmelerde bulunabiliriz.
Özcan Savran
Satış ve Pazarlamadan Sorumlu GMY
CCSI, JNCIP-SP